Publicaties

A Bitter Pill. Residues in two Apothecary Jars with the Inscriptions JERA PIGRA and EL HIRAE PICRAE

Margot van Schinkel

In "The Rijksmuseum Bulletin", vol. 70 (2022) 2 staat een een interessant artikel van de senior restaurator glas, keramiek en steen van het Rijksmuseum, Margot van Schinkel, zie
https://bulletin.rijksmuseum.nl/article/view/12231/13732
Het gaat om twee apothekerspotten in het bezit van het Rijksmuseum Amsterdam waarin, gezien het opschrift, het oude preparaat Hiera picra moet hebben gezeten. Hiera picra is afgeleid vanuit het Grieks en betekent " Heilig Bitter" en heeft een laxerende werking. Het bevat zoals vaak bij oude preparaten meerdere actieve bestanddelen, en door de eeuwen heen niet altijd dezelfde, maar een kenmerkend bestanddeel is de aloë. 
Het bijzondere van deze potten is dat hier nog residu in aanwezig is, en de vraag was of er nog restanten van dit preparaat aantoonbaar zouden zijn. Dit artikel, waaraan ook onder andere dr. Annette Bierman haar medewerking heeft verleend, beschrijft de speurtocht naar de indentiteit van deze restanten.
Alvorens de resultaten worden gepresenteerd wordt ingegaan op de potten zelf (een Italiaanse albarello uit ca 1500 en een Delfts blauwe uit ca 1800). Productiemethoden en gebruik in de farmacie komen aan bod. Ook wordt ingegaan op het recept Hiera picra.
Tenslotte worden de resultaten van de uitgebreide analyse van de residuen gepresenteerd. Hierbij wordt duidelijk dat er geen restanten aanwezig zijn van de (vermoedelijk) oorspronkelijke inhoud, de Hiera picra, maar dat later andere producten hierin zijn bewaard, zoals blijkt uit de aanwezigheid van kwiksporen in de Delfts blauwe pot.
Een uitgebreid notenapparaat completeert het artikel

Aanmelden nieuwsbrief

Doneren?

Donatieformulier